Gợi nhớ
Hình ảnh, mùi hương, tiếng nhạc, âm thanh…Tất cảlà nguyên nhân để cho ta gợi nhớ những kỷ niệm vuibuồn, của những gì lùi vào khung trời của quá khứ.
Mỗi lần có dịp trở lại phi trường Tân Sơn Nhất, nhìnngười qua lại, kẻ đến người đi. Người tới với chiếc xeđẩy ngập đầy hành lý, người đi bước vào bên trong. Những người ở lại vẫy tay chào, nuớc mắt lưngtròng. Người đi, ngập ngừng trước ngưỡng « cửacách ly », dừong lại như kéo dài một vài giây phútnhìn lại những người thân thương, có người như númníu giây phút ngắn ngủi, chạy trở ra, những nắm taysiết chặt, những nụ hôn vội vàng, với cặp mắt đầmđìa giọt lệ, những câu nói nghẹn ngào.
Mẹ Kiên một người mẹ can cuờng, không hề nhỏ lệ,trong suốt quảng đời thơ ấu của Kiên, chưa lần nàoKiên thấy mẹ mình khóc. Nhưng ngày Kiên theo giađình chồng rời quê hương đi cùng với hai con nhỏ, Thắng, Lợi. Hai tay nắm hai con còn nhỏ dại, theochồng cất bước rời khỏi nơi chôn nhau cắt rún để điđến một vùng trời xa lạ. Lúc mẹ con Kiên vừa quaylưng để đi vào bên trong. Kiên quay lại nhìn má lầnchót, lần đầu tiên Kiên thấy má đưa tay chùi nướcmắt. Kiên chạy trở lại ôm má vào lòng.
Đó là những giọt lệ đầu tiên mà Kiên thấy. Bởi vậy, giờ đây mỗi lần có dịp trở lại nơi xưa chốn cũ, mákhông còn nữa nhưng lời nói và những giòng lệ củamá không bao giờ Kiên quên được hình ảnh ngườimẹ can cường với những giọt lệ âm thầm như cuộcđời của mình !
Ngày hôm đó, giọt lệ từ từ nhỏ xuống nhưng miệngmá vẫn cố gắng nở một nụ cười : « Thôi con đi đi, ráng lo làm ăn rồi về thăm má. Má ở lại có con cháulo, con đừng lo ! ». Cũng như bao lần má đau mábịnh, má không hề than van, và luôn luôn trả lời chocon mình yên tâm « Má không sao con, má khoẻ, mákhoẻ ! ».
Cuộc sống nơi xứ người dần dần ổn định, hằng nămKiên cố gắng thu xếp việc nhà để về thăm má. Lầncuối cùng trước khi má mất, mỗi lần má trăn trở, Kiên chạy đến gần má : « Má ngủ không được hảmá ? ». Má mở mắt ra nhìn Kiên cười, nhưng sao nụcười như héo hắt, gượng gạo « Ừ má hơi khó ngủ, con sắp trở về bển hả con ? Chừng nào con trở qua thăm má ? Má nhớ con lắm ! ». Má là người ít bày tỏtình cảm bằng lời nói, mà lần này má bộc lộ ra làmcho Kiên thấy lòng mình dao động. Kiên ôm má : « Dạ con sẽ ráng về thăm má. ». Câu nói này chỉ làmột câu nói trống rỗng vì Kiên còn nhiều bổn phậnvới gia đình nhà chồng, với chồng con và khả năngtài chánh không cho Kiên có những chuyến đi thườngxuyên như vậy. Lúc nghe vậy, má nhìn Kiên cười« Con đừng để má trông con nhen con ? Con về mánhớ con lắm. Mai con đi hả con ? Thôi để má rángngủ ». Nói xong má cố nhắm mắt nhưng má cứ xoaytrở. « Má có đau nhức gì không ? ». « Ừ thì má cũngthấy đau mình nhưng thôi mình uống thuốc rồi quenthuốc, lỡ không có thuốc thì còn khổ hơn ». Kiên lấythuốc chống đau và một ít thuốc an thần cho má. Máđi vào giấc ngủ một cách nhẹ nhàng. Nhìn má ngủbình yên, Kiên tự hỏi những thứ thuốc cần dùng chomá, số tiền chị em Kiên gởi về hằng tháng để ngườicháu lo cho má nhưng không biết những thứ đó mácó được dùng hay không ? Tất cả chỉ là dấu hỏi to tướng nhưng chị em Kiên đành bất lực vì không giancách trở, vì những bổn phận, hay vì lòng ích kỷ, chỉbiết nghĩ cho bản thân, cho chồng con mà khôngdành được thời gian cho những ngày còn lại của mẹmình, thì không nên oán giận ai mà phải tự xét mình, xem mình đã làm được gì cụ thể cho mẹ. Lúc tuổi giàươn yếu mẹ cần tình thương, một lời nói êm dịu, ngọtngào, tiền bạc đôi khi không có thể nào lấp vàokhoảng trống của tình thương !
Tuy nhiên rồi cũng đến ngày lên đường đi ra phi trường để trở về bên kia trời xa lạ. Lần này má yếunhiều nên má không đi theo được, Kiên không cònđược nhìn thấy mẹ lần chót, không còn được chia taycùng mẹ, một nắm tay siết chặt, một ánh mắt nhìnthương yêu, một lời nói chứa đựng bao nhiêu sự chịuđựng và hi sinh « Thôi con đi, ráng lo giữ gìn sứckhoẻ nhe con. Ráng làm việc để dành tiền về thămmá. Má ở bên đây má đầy đủ lắm, tụi con gởi tiền, gởi thuốc về cho má, má vui lắm, ai cũng tử tế vớimá, con đừng lo ». Những câu nói đi kèm với ánhmắt buồn bã, dường như ngấn lệ, Kiêm cứ bị ám ảnhvà mỗi lần nhìn ảnh má Kiên không cầm được giọt lệ, thì thầm : « Má tha lỗi cho con ! ».
Biết bao nhiêu sự thật bị che đậy, biết bao nhiêu điềubất công không được phơi bày. Con người vì tìnhthương, vì muốn bảo vệ cho người thân thương mà cónhững sự thật phũ phàng bị lấp đầy. Kiên linh cảmnhưng cũng tự dấu đi bằng những « biện luận và tựdối lòng » là cứ gởi tiền thì má sẽ được chăm lo.
Một hôm ngang qua điện thoại, giọng má thật yếunhưng má vẫn nói : « Má khoẻ con, không sao đâu. ». Linh tính dường như cho Kiên biết là Kiên phải vềthăm mẹ. Chỉ còn hai ngày máy bay cất cánh thì Kiênđược tin mẹ đã qua đời vào một buổi sáng sớm. Thủtục chôn cất được tiến hành một cách nhanh chóng vìngười bên nhà nói rằng luật không cho để hoàn quáhơn ba ngày. Kiên chạy ngược chạy xuôi để đổi vémáy bay, đổi ngày trong visa. Nhờ người bạn giúprước Kiên ra khỏi phi trường mà không qua phầnkhám xét. Taxi chạy như bay, cũng may trời vừa rựngsáng, xe cộ còn thưa thớt nên Kiên về cũng vừa kịplúc nhà quàng chuẩn bị nhang đèn để đưa quan tài ra xe. Kiên chạy ùa vào nhà, chỉ thấy chìếc qua tài gỗnằm đó, ảnh má nghiêm nghị sau cặp mắt kiến. Hìnhnày má nghiêm nghị không một nụ cười. Kiên chỉcòn biết đưa tay rờ nhẹ lên chiếc qua tài gỗ lạnh lùng, nước mắt tuông trào, Kiên thầm nói « má ơi con vềđây, con về không kịp để được nhìn mặt má lần cuốicùng để được ôm má vào lòng và nói rằng con thương má. Con rất ân hận là không thể kéo dài ngàyở lại với má. Lần chót là lần cuối cùng má từ giã con. Nhưng má luôn luôn che dấu những lo sợ của mìnhvà luôn luôn tìm những lời nói để trấn an con ».
Chỉ còn những giọt lệ tuông rơi thay cho lời xin lỗi,thay cho biết bao nỗi niềm ân hận bỏ mẹ mình. Người mẹ đã từng đấu tranh bảo vệ cho con nhữnglúc con mình bị bức hiếp, dỗ dành khi con đau ốm, mà khi mẹ ốm đau thì mình ở đâu ? Chọn lựa mộtcuộc sống dễ dàng, chạy trốn trách nhiệm. Sự cắn rứtnày cứ theo đuổi Kiên và chắc cũng là điều ân hậncủa bao nhiêu người con trên thế giới này không cócơ hội hay hoàn cảnh ở gần mẹ để lo cho mẹ đến hơithở cuối cùng !
Từ trên cao nhìn xuống, con gái đang khóc thươngmẹ, thương con nhưng má cũng thấy bất lực khôngthể nói cho con hiểu rằng : « Má từ giã cỏi trần để điđến một nơi mà má không còn bị đau đớn về thể xác, không còn những bất công, không còn kề cận nhữngcon người đôi khi vì quyền lợi cá nhân mà đánh mấtđi trái tim của mình. Con ơi, má đây, má nhìn thấyđược tình thương của con ngang qua dòng lệ nóngchảy dài trên má. Con đừng buồn nữa, Má dù ở nơiđâu, má cũng vẫn theo dõi con để bảo vệ con. Ngườimá bây giờ nhẹ nhàng lắm, tâm hồn má thảnh thơi. Má không còn lo sợ khi nói điều gì không vừa lòngngười chung quanh, mà không còn những còn nhữngđớn đau của thể xác, má không phiền giận ai, má tuyxa con về hình thể nhưng má luôn gần con trong tâmlinh. Con cứ cầu nguyện, sống trong lành, ngay thẳngthì con sẽ được bảo vệ. Má luôn ở bên cạnh con đểbảo vệ, che chở cho con. Con sẽ được « thấy » mátrong những giấc mơ. Mẹ con mình sẽ không xa nhauđâu. Con đừng khóc nữa ! »
Kiên chợt nghe một luồng gió nhẹ thổi qua trên máitóc, nhìn lên ảnh mẹ, vẻ mặt nghiêm khắc không cònnữa mà dường như ảnh má nhìn Kiên cười, một nụcười hiền lành như thuở nào đó. Kiên dường nhưchợt hiểu là má tha thứ cho Kiên, má vẫn thương vàhiểu cho hoàn cảnh của Kiên. Kiên sẽ bắt chước má, sống ngay thẳng, luôn giúp đỡ người gặp khó khănnhư má vẫn thường làm cho nhiều người chungquanh. Kiên tiếp tục bước đi theo quan tài, đưa máđến nơi yên nghĩ cuối cùng. Kiên tìm được chỗ để tromá bên cạnh Ngoại trong nhà thờ. Từ lúc má qua đờiKiên luôn có cảm giác má ở bên cạnh mình. Tìnhthương giúp ta vượt qua được bức tường không gian, vượt qua được những ranh giới và đưa những ngườithương nhau thật sự đến gần nhau !
Diễm Đào
Paris 14.2.2016