Trởlạiđạo. ĐãlâulắmrồiTâmkhôngcódịpđinhàthờdựlễ.Tâmcũngkhôngnhớrõ hay khôngmuốnnhớlý do nàomàmìnhkhôngđilễnhàthờ ?Mấtniềm tin nơiChuá hay mấtniềm tin nơichínhmình? Lườibiếng ? Qua thông tin trênbáoNgàymới, Tâmđọcthấymụcnhắn tin tôngiáo « Thánhlễ Minh niên » đểcầunguyệnchoHoàBìnhthếgiới, choQuêHươngvàGiáoHộiViệt Nam. ThánhlễsẽđượctổchứctạinhànguyệnThánhNữ Rita. Tómtắtcuộcđời can đảmcủaVịThánhnữ hay haichữ « Quêhương » làmchoTâmcó ý muốnđidựlễ. VìquyếtđịnhđinênTâmphảidờilờimờiđiăncơmvới Marie, côbạn. Nhưnghôm nay saukhiăncơmtrưa, nhìn ra ngoàitrời, trờimưarỉrả, đườngtrơntrợt, Tâmcảmthấylườibiếng, cũngđãnhiềulầnsựlườibiếngđãchiếnthắngmộtcáchdễdàngnhấtlànhữngchuyệnmàkhôngcósựbắtbuộc. NhưnglầnnầykhônghiểusaoTâmđãtựchiếnthắngvớisựlườibiếngcốhủvàcuốicùnglàlộimưađi. Theo hướngdẫnvàđịachỉcủathôngbáoTâmtìm ra đượcngôinhànguyệnđốidiệnvớinhàgaFontenay aux Roses. Hôm nay khônghiểucóphảivìthờitiếtxấumàsaosốngườiđếndựlễkhôngcónhiều. CólẽđâylàlầnđầutiênTâmđidựThánhlễbằngtiếngViệt. Tâmcảmthấybởngỡvàhơilạclỏng. Anh L.T., trong ban tổchứcđưachoTâmtờgiấynhỏtrongđócólờinguyệnsố 5 vànóinhỏlátsaulênđọc. Tâmlạiđượcgiao « trọngtrách » mang« MìnhthánhChúa ». Tâmcảmthấyngạingùngvàmặccảm, mìnhkhôngxứngđángnhưngkhôngthểtừchốicũngkhôngtiệnphânbàysuynghĩcủamình. Tâmcócảmgiáccủa « con chiênđilạcbày» ! « Trongcuộcsốnghằngngày, nhiềulầnchúngcon đãvôtìnhhoặccố ý làmbịnh « thờ ơ » trướcanhemđồngloại, khiếnlòngtrởnêníchkỷtừcủacải, tiềnbạc, đếntìnhngười, vàíchkỷngaycảlờicầunguyện. Chỉnghĩđếnmìnhvàchomình. Xin Chúachữalànhchúng con, đểchúng con biết « yêuthươngvàphụngsựChúatrongmọingười ». Tâmkhônghiểucóphảilàsựtrùnghợpngẫunhiênmàsaolờilẽtronglờinguyệnsố 5 lạiphảnảnhphầnnàonộitâmcủachínhmình ? Hìnhảnhcủangàyhôm nay, nhìn cha đanglàmlễdânglờicầunguyệnlêncùngChúa, tiếngđọckinhtheongônngữmẹđẻ, giọngkinhđọcđềuđều, dùlâulắmkhôngcókịpđượcnghenhữnglờikinhquenthuộcítnhiềuđãđượcghinhậnvàotiềmthức, nay cócơhộiđểnhớlại bao nhiêukỷniệmcủathờithơấu . Anh emcủaTâmlớnlên ở mộttỉnhlẻthuộcvùngHậugiang. Vàcũngnơiđây, anhemTâmlớnlêntrongtìnhthươngcủađạigiađình, bàcố, bàngoại, haibàdì, emcủangoạikhônglậpgiađìnhlàngườirấtngoanđạo. Mỗitốicứsaubuổicơmchiềuvàtrướcgiờđingủ, bàcố, bàngoạivàhaibàdìđứngtrướcbànthờcótượngĐứcMẹthậtlớn, đọckinh. DùkhôngcóđạonhưnganhemTâmcũngbịbắtđứngtrướcbànthờkhoanhtaylạichohếtbuổiđọckinh. - Sơn, Lâm, Tâm, Hậutụi conđọckinhtrướckhiđingủ. Hai anhcủaTâmluôntìmcáchtrốngiờđọckinh, nhưngbàBảynhấtđịnhrượtbắtphảiđứngnghekinh, khihaibà say sưađọckinhthìhaianhlạitrốnbỏđi. Thườngkhiđọckinhmọingười hay nhắmmắtlim dim nhưđểtậptrunghướngmìnhlênChúa ?NhờvậymàTâmvàHậucũngbắtchướctrốnvìgiờđọckinhsaomàlâuquá ! ĐặcbiệtTâmđượcngoạicưng, thươngđặcbiệtnêncứmỗisángchuánhậtphảithứcthậtsớm, đểđilễnhất, làlễđầutiêntrongngày. - Tâm !Thứcdậyđinhàthờcon ! NhiềulúcTâmkhôngmởmắt ra đượcvìhơiấmcủachănnhưgiữchịtTâmkhôngmuốnbước ra khỏigiườngvàcơnbuồnngủcứđènặnglênmắt, TâmcũngkhônghiểutạichỉcómộtmìnhTâmlàphảibịthứcdậysớm, nhưngbùlạiTâmluônđượcngoạicưngchiềumộtcáchđặcbiệt. Tìnhthươngđiliềnvớisựràngbuộcmàkhi ở trongcuộcmìnhkhôngnhậnra, vàthấygầnnhưlàchuyệnhiểnnhiên. Chiếcxelôiquenthuộcmỗi sang đậungaytrướccửanhà,đónngoạiđiđếnnhàthờcạnhbờsông. Trờitờmờsángtinhsương, cáilạnhcủabuổisángsớmvàhơilạnhtừnướcsônglàmchoTâmphảitỉnhgiấc. Tâmvìthươngngoạinênchuyệnđinhàthờsángsớmtrởthànhnhưthônglệ. Sau khi tan lễ, Tâmlạiđượcđi ra chợvàthahồmuốnănthứ chi cũngđược. Ngoạivẫnthườngnói, Tâmchịukhóđilễnhưvậythì « ChúaMẹsẽphùhộ ». LờikinhlờicầunguyệncủangoạimỗilầnTâmbịnhcũngnhưtìnhthươngcủangoạinhư in vàotâmkhảmTâmchonêndùchưaphảilàngười « cóđạo » nhưngTâmvẫnđinhàthờ, vẫnbiếtcầunguyệnmỗikhicóđiềugì lo âu, lờicầunguyệnvàniềm tin giúpcho con ngườithêmsứcmạnhđểvượt qua nhữnggiaiđoạnmà con ngườibịkhókhăn ? Khi anhemTâmlớnlên, cảnhàdọnlênSàiGòn, khôngcònhìnhảnhđọckinhvớihaibàdìnhưngngoạivẫnđềuđặnđọckinh, lầnchuổivàTâmcũngvẫnthứcdậysớmđểđinhàthờTânđịnhvàchiếc« xíchlô» thaycho « xelôi » Cũngvẫngiữthóiquencũ, saukhixemlễ, Tâmđượcghé qua chợTânđịnhvàthahồlựacácmónmàTâmthíchnhưbánhganvớimàunhưcaramel, ngọtđậmđà, bánh da lợnmàuxanhládứa, ănvàodaidai. Khi Tâmvàotrườngtrunghọc,máTâmđượcđidu họcbênMỹcùngvớihaingườibạnđồngnghiệpcũnglàgiáosư Anh văn ;anhemTâm ở nhàvớingoại, trongthờigianđóbỗngnhiênngoạibịđaunặng, nằmchữatrị ở nhàthươngGrall, bốnanhemcònquánhỏchỉbiếttrôngcậyvàosựchăm lo củangoại. Máthì ở xa, phầnvì lo chomẹvà con cònnhỏdại, Máđịnhbỏhọcnửachừngtrởvềnhưnghaingườibạnlàngườicóđạonêndẫnmáđinhàthờcầunguyệnchongoại qua khỏicơnbịnhngặtnghèo. Máhứamọichuyệnbìnhyênkhitrởvềnướcthìmásẽ« trởlạiđạo ». Tâmcònnhớ, mộthômngoạinhậnđượcthưcủamá, ngoạivuilắmvàgọibốnanhemTâmđến : - Ngoạichotụi con hay hai tin mừng ! - Tin gìđóngoại ? - Mátụi con đãhọcxongvàsắptrởvề. - Chừngnàovậyngoại. Tụi con cóđượcnghỉhọcđilên phi trườngđónmákhông ? - Dĩnhiênlàtụi con sẽđượcnghỉhọcngàyđó. Nhưngcònmột tin mừnglớnnữa ! - Quàcủatụi con phảikhôngngoại ? - Másẽ « vôđạo » cùngvớitụi con. Đốivớingoạilàngườicóđạothìđó là tin mừngnhưngvớianhemTâmthìcũngkhôngcógìthayđổi. Thếrồingàyvuihộingộđãđến. Hômđó, ôngcậu ,emtraithứtưcủangoạilàm « Trườngtiền » ( Kỹsư) cóchiếcxehơi « Huê kỳ » thậtdàivàrất là sang trọng, cùngvóiôngcậuSáuvớichiếcxehơicũngđẹpnhưngTâmkhôngbiếtlàhiệugìchỉnhớlàmàuxám, nhỏhơn. Nhờvậycảnhàmọingườiđượclên phi trườngđónmávìchuyệnđihọc ở nướcngoàicủamálàniềmhãnhdiệncủagiađình ! Mộtphụnữhọcgiỏi, đi du học ở nướcMỹ, cóbằngcấpvàthêmmộtđiềuvuilớnlàmásẽ « vôđạo ». ÔngSáu, emcủangoạisẽ là « Bỏ » (Parrain )củamá. Chuyệnkỷniệm « trởlạiđạo » củamộtthờixaxưa, với bao kỷniệmcủathờithơấu. TiếngđọckinhvớinhữnglờikinhquenthuộclàmchoTâmnhưgiậtmìnhnhớlạivànhìnngượclạigiòngdĩvãngvàtựxétmình, quảthựcmìnhcócuộcsống« íchkỷ ; chỉnghĩđếnmìnhvàchomình » nhưlờinguyệnđãthaychomìnhnóilênđượcnhững ý nghĩthầmkín. Sau khi tan lễ, trên con đườngvề, cũngdướicơnmưalácđác, vớicáilạnhnhènhẹ. MùimưatrộnlẫnvớimùiđấtnhưhướngTâmtrởvềvớiquêhương, vớikỷniệmngàyxưa, ngàyấynhưxaxăm, vớihìnhảnhngoạingồilầnchuỗimỗi khi anhemTâmbịbịnh. MỗilầnmuốntìmlạihìnhảnhcủangoạiTâmluônvàonhàthờvìngang qua đóTâmluônluôn« gặplại » ngoạingang qua lờikinh, ngang qua lànhươngtrầmcủaChadânglễ ! DIỄM ĐÀO (Paris – 05.2006)